Łukasz Ożga: Don Juan, adidasy i baletki

Szukałem miejsca, w którym mógłbym spędzić resztę życia. Mam tu blisko rodzinę. Wrocław był mi najbliższy. Miałem propozycje z różnych teatrów, ale przyjechałem do Opery Wrocławskiej 15 lat temu na przesłuchanie i tak już zostało.

Tancerze są trochę podróżnikami. Kariera baletowa jest dość krótka, więc chcą znaleźć instytucję, w której mogą spełnić się zawodowo. Ja szukałem miejsca, w którym mógłbym osiąść i zacząć po prostu życie, w pełni znaczenia tego słowa. Wrocław i nasza opera bardzo mi się spodobały, więc decyzja zapadła dość szybko. Znalazłem swoje miejsce, jest częścią mnie.

Balet jest dla mnie niemal wszystkim. Oddaję mu sporą część siebie, jednocześnie staram się z powodzeniem prowadzić życie prywatne. Wielu tancerzy żyje tylko tańcem, to jest cały ich świat. Mój to również dom, rodzina i hobby, na które staram się znajdować czas, chociaż przyznam, że mam go bardzo mało, ponieważ od dwóch lat jestem ojcem. Bardzo lubię uprawiać sporty: siatkówkę plażową, tenis stołowy, badminton, chodziłem też trochę na squasha i pływanie. Moją pasją są też podróże. Lubię wyjechać za miasto albo dalej, by poznać nowych ludzi, zwyczaje, kuchnie…

Jest takie miejsce w Grecji, do którego wracam co roku…

Tak! Czuję się tam świetnie, byłem tam już sześć razy – przeszedłem całą wyspę wzdłuż i wszerz, udało mi się też poznać lokalną społeczność i kuchnię.

Zgadza się i Grecy o tym pamiętają. Widziałem tam nawet spektakl, bardzo klasyczny, bo w teatrze pod gołym niebem, opowiadający o życiu Cohena na tej wyspie. To naprawdę piękne miejsce.

Jeszcze będąc w szkole starałem się rozgraniczyć dwa światy, w których się poruszałem – dom wraz z kolegami z dzieciństwa oraz szkoła baletowa i tamtejsze towarzystwo. Nie było to łatwe, a największym wyrzeczeniem był wolny czas. Bywało, że nie jechałem ze znajomymi na narty, bo bałem się, że skręcę nogę, a przede mną był ważny spektakl. Teatr zawsze jest gdzieś z tyłu mojej głowy, dlatego codzienność wymaga ode mnie sporej organizacji czasu.

Bywało różnie. Dla wielu kolegów to było coś śmiesznego, temat do żartów. Dla innych coś oryginalnego, nieznanego, przez co byłem traktowany specjalnie, jako osoba, która robi coś ekstra. Poza tym byłem normalnym chłopakiem. Gdy była potrzeba, zakładałem adidasy i grałem z kolegami w piłkę, a potem przerzucałem się na baletki i tańczyłem na scenie w trykotach. To był mój atut i wykorzystywałem go. Odpowiadałem na pytania i tłumaczyłem, że balet to nie tylko dziewczynki w różowych sukienkach, tylko poważna sprawa i bardzo wymagające zajęcie. Doświadczyłem tego, będąc w Bytomiu w szkole baletowej z internatem – miałem 10 lat, tęskniłem za rodziną i nie był to łatwy okres. Jednak gdy wyszedłem na scenę, wiedziałem, że znalazłem swoje miejsce.

Don Juan traktuje przedmiotowo wszystkie osoby, które go otaczają. To przykre. Jest wielkim egoistą i ma wszystko na pstryknięcie palca, ale nie jest szczęśliwy. Może właśnie o to chodzi. W życiu trzeba do czegoś dążyć, a Don Juan nie ma tego prawdziwego celu. Nie chce się z nikim wiązać, patrzy tylko na siebie i przyzwyczaił się, że dostaje wszystko, czego zapragnie. Na koniec zostaje sam, wszystkie jego relacje są chwilowe.

Chcę tę postać zrozumieć, na pewno muszę uruchomić w sobie spore pokłady empatii. Na próbach ciężko pracujemy, by zadbać o każdy detal naszych postaci.

Don Juan to spektakl skomplikowany. Zwykle jako tancerz miałem na scenie jedną partnerkę, a tutaj będą trzy, do tego duety z Zanni i Diabłem. Taniec z każdym z nich to osobne wyzwanie, ponieważ każdą osobę czuje się inaczej, do każdej trzeba się inaczej dostosować.

Giorgio Madia stara się nas wspierać, by każdy z nas na scenie był jak najbardziej autentyczny, precyzyjny. Jestem przyzwyczajony do bliskości na scenie, więc nie czuję wewnętrznych ograniczeń, szczególnie, że estetyka baletowa traktuje o bliskości w sposób artystyczny. Nie będzie tu nic, co by mnie krępowało.

Pracowitość, pracowitość, pracowitość…😊

Łukasz Ożga: Don Juan, sneakers and ballet shoes

How did you get from Upper Silesia to Lower Silesia to the Wrocław Opera House?

I was looking for a place to spend the rest of my life. I have family close by. Wrocław was close to my heart. I had proposals from various theatres, but I came to the Wrocław Opera 15 years ago for an audition and that’s how it stayed.

Dancers are a bit of travelers. A ballet career is quite short, so they want to find an institution where they can fulfil themselves professionally. I was looking for a place where I could settle down and just start living life to the full. I really liked Wrocław and our opera house, so the decision was made quite quickly. I have found my place here, it is a part of me.

How did dancing shape you?

Ballet is almost everything to me. I give it a big part of myself and at the same time I try to successfully reconcile it with my private life. Many dancers live only for dancing, it is their whole world. Mine is also home, family and hobbies, for which I try to find time, although I must admit that I don’t have much of it, because I’ve been a father for two years. I really like practising sports: beach volleyball, table tennis, badminton, I have also done some squash and swimming. My passion is also travelling. I like to go out of town or further  to get to know new people, customs and cuisine…

Your favourite travel destination?

There is a place in Greece where I return to every year….

A legendary place for artists…Hydra Island?

Yes, I feel great there, I’ve been there six times – I’ve walked the length and breadth of the island and I’ve got to know the local people and the cuisine.

Leonard Cohen wrote a lot of his lyrics there…

That’s right, and the Greeks remember it. I even saw a performance there, a very classic one, because it was in an open-air theatre, telling the story of Cohen’s life on the island. It really is a beautiful place.

Ballet is a big part of your life – how much did you have to sacrifice to become a dancer? You certainly had to sacrifice time…

When I was still at school I tried to separate the two worlds in which I was moving – my home with my childhood friends and the ballet school and the people there. It was not easy, and the biggest sacrifice was my free time. There were times when I didn’t go skiing with my friends because I was afraid I would twist my leg, and there was an important performance before me. Theatre is always somewhere in the back of my mind, so everyday requires me to organize my time.

How did your classmates react to the fact that you danced in ballet? 

It varied. For many colleagues it was something funny, a subject for jokes. For others, it was something original, unknown, which made me get special treatment as someone who was doing something extra. Apart from that, I was a normal boy. When I needed to, I put on my sneakers and played football with my friends, and then I switched to ballet shoes and danced on stage in leotards. This was my asset and I used it. I answered questions and explained that ballet isn‘t just girls in pink dresses, it’s serious and very demanding. I experienced this when I was at a boarding ballet school in Bytom – I was 10 years old, I missed my family and it was not an easy time. However, when I went on stage, I knew I had found my place.

In a moment we will see you on the stage at the Wrocław Opera House in Don Juan. The title character in pop cultural understanding is a successful seducer and a handsome narcissist, who should not be taken seriously, while in your version we will see him as a man affected by a personal drama. This role seems to be quite an artistic challenge. 

Don Juan treats all the people around him objectively. It is sad. He is a great egotist and has everything at the snap of his finger, but he is not happy. Maybe that’s the point. In life, you have to strive for something, and Don Juan doesn’t have that real goal. He doesn’t want to get involved with anyone, he only looks at himself and he’s used to getting everything he wants. In the end he is left alone, all his relationships are temporary.

How will you show this loneliness with your dance?

 I want to understand this character, I definitely need to activate a lot of empathy in myself. During rehearsals we work hard to take care of every detail of our characters.

Is it a very physically demanding role?

Don Juan is a complicated performance. Usually as a dancer I had one partner on stage, and here there will be three, plus duets with Zanni and the Devil. Dancing with each of them is a separate challenge, because each person feels differently, and you have to adapt to each one differently.

And what about establishing intimacy with the dancers who partner you on stage? Don Juan is a performance with an erotic tinge.

Giorgio Madia tries to support us so that each of us on stage is as authentic and precise as possible. I’m used to closeness on stage, so I don’t feel any internal limitations, especially since ballet aesthetics deals with closeness in an artistic way. There will be nothing here that makes me uncomfortable.

In your opinion, what are the three qualities of a good dancer?

Hard work, hard work, hard work…😊